هر کدام از دو چشم انسان قادر است تا به اطراف و جهات مختلف نگاه کرده و اطلاعات دریافتی را به گیرندههای داخل مغز، مخابره کند. نکته اینجاست که وظیفه هماهنگی بین زاویه دید را مکانیسمهای رد و بدل شده بین چشم و مغز انجام داده تا دو چشم به طور همزمان به یک نقطه نگاه کنند. اما گاهی این احتمال وجود دارد که وقتی روی جسمی برای دیدن متمرکز شدید، چشمی به همان نقطه و دیگری به سمت و سویی دیگر منحرف میشود. این عارضه که به دو بینی یا همان انحراف چشم هم معروف است، عوارضی را با خود به همراه دارد که میبایستی در اسرع وقت به چشم پزشک مراجعه کرده تا مشکل برطرف شود. با توجه به اهمیت این موضوع، تصمیم گرفتیم به سوال نشانههای انحراف چشم چیست، در ادامه این مقاله پاسخ دهیم.
علت انحراف چشم چیست؟
عضلاتی که حرکات چشم را به عهده دارند توسط 3 عصب مغز، عصب دهی و کنترل میشوند. عصب شماره 6، در افراد مبتلا به دیابت یا فشار خون کنترل نشده، مشاهده میشود. یا اینکه نوزادانی که در اثر زایمان زودرس به دنیا میآیند، ممکن است با فلج عصب 6 دنیا آمده و به انحراف چشم مبتلا خواهندشد. با این اوصاف میتوان به این نتیجه رسید که نشانه انحراف چشم، همین موارد باشد. اما جای نگرانی نیست و راه درمان فلج عصب چشم، ابتدا تزریق سم بوتولینوم به داخل عضله چشم بوده و در صورتی که پزشک تشخیص دهد این روش درمان کافی نیست، عمل جراحی چشم را پیشنهاد میکند. انحراف چشم میتواند به خاطر مشکلات ساختاری عدسی، کره چشم و مشکلاتی مربوط به ناهنجاریهای عملکرد بینایی چشم باشد. ازوتروپی غیر تطابقی هم نوعی دیگر از انحراف های چشمی اما غیر فلجی بوده که بیشتر در نوزادان زیر 6 ماه دیده میشود و ممکن است به دلیل زمینههای خانوادگی هم باشد.
چه زمانی علائم انحراف چشم را باید جدی بگیریم؟
از زمانی که کودکان متولد میشوند تا سن 2 ماهگی شاید نتوان علائم انحراف چشم را در آنها دید. چراکه از سن 3 تا 4 ماهگی است که نوزاد میتواند روی اشیا متمرکز شده و چشمهایش را در یک راستا نگهدارد. در 6 ماهگی هم باید بتواند برای دیدن اشیا دور و نزدیک تمرکز کند. این موارد ادامه پیدا میکند تا سن 3 سالگی که نشانههای انحراف چشم در کودک بیشتر مشخص شده و میبایست نسبت به درمان اقدامات لازم را انجام داد. اما نکته قابل توجه این است که استرابیسم یا همان انحراف چشم، در زمان هایی به غیر از این بازه هم ظهور پیدا خواهدکرد. البته مشاهده ناگهانی این اتفاق ممکن است به دلیل اختلالات عصبی بوده و میبایست جدی گرفته شود.
بعد از مشاهده نشانه های انحراف چشم، باید به کدام دکتر مراجعه کرد؟
توجه داشته باشید که معاینه منظم چشم بهترین راه برای تشخیص زود هنگام علائم انحراف چشم بوده و درمان را سادهتر خواهد کرد. اما همانطور که گفته شد کودکان و نوجوانان هم میتوانند به این عارضه مبتلا شوند که خود فرد میتواند درک بهتری از این واقعه داشته باشد و زمان مناسبی را برای درمان انتخاب کند. در هر حال جای هیچ نگرانی نیست و تکنولوژی روز دنیا به اندازهای پیشرفت کرده که بتوان انواع اختلالات چشم از جمله انحراف چشم را درمان کرد. بعد از مشاهده نشانه انحراف چشمی، لازم است بدون از دست دادن وقت، به اپتومتریست یا چشم پزشک مراجعه کرده تا فاصله زمانی زیادی بین تشخیص و درمان به وجود نیاید.
انحراف چشم یا استرابیسم چگونه تشخیص داده می شود؟
وقتی علائم و نشانههای انحراف چشم را دیدیده و به چشم پزشک مراجعه کردید، آزمایشهای استرابیسم برای شما درنظر گرفته خواهد شد. چشم پزشک علاوه براین برای اینکه از تشخیص خود اطمینان حاصل کند، مواردی از این دست را هم در نظر خواهد گرفت. اولین مورد بررسی سابقه بیمار است. چشم پزشک در این مرحله هرگونه مشکل سلامت عمومی، دارو یا عوامل محیطی را یادداشت میکند. در مرحله بعدی باید حدت بینایی اندازهگیری شود. در واقع پزشک از شما میخواهد تا علائم روی تابلو را مشاهده و جهات را به او بگویید. سپس نوبت به بررسی عیوب انکساری چشم میرسد. چشم پزشک، لنز مناسبی را برای جبران عیوب انکساری، مقابل چشم قرار داده و با استفاده از خودکاری هم این مورد را بررسی میکند. برای اینکه مشکلاتی از قیبل تمرکز، حرکت و کار در چشم بررسی شود، تست تراز و تمرکز انجام خواهدشد.
درمان علائم انحراف چشم و استرابیسم چگونه است؟
درمان علائم انحراف چشم زمانی اتفاق خواهد افتاد که چشم پزشک با توجه به نشانهها، ابتلا به استرابیسم تایید شود. اینجاست که پس از تشخیص تجویز عینک طبی، منشور، دارو درمانی و جراحی عضله چشم صورت خواهدگرفت. در برخی از مواقع هم ارتوپتیک یا تمرینات چشمی است که تجویز میشود. شاید تمرینات چشمی برای برطرف کردن کامل این بیماری کافی نباشد اما برای آن دست از افرادی که بطور متناوب لوچی چشم را تجربه میکنند، مفید خواهد بود. دیگر روش درمان، استفاده از پماد چشمی بوده که بسته به حدت بیماری تجویز میشود. استفاده از چسب چشم هم دیگر روش درمانی و غیرجراحی برای درمان انحراف چشم به حساب میآید.
چگونه از ابتلا به استرابیسم یا همان انحراف چشم پیشگیری کنیم؟
همیشه می گویند پیشگیری بهتر از درمان است. مخصوصا در زمان ابتلا به بیماری، که با توجه به علائم یک عارضه، میتواند از درمانهایی سخت و تهاجمی جلوگیری کند. اما متاسفانه این موارد درباره انحراف چشمی صدق نمیکند. چراکه استرابیسم پیشگیریناپذیر بوده و تنها تشخیص به موقع میتواند روند بهبودی را تسریع ببخشد. به همین خاطر توصیه میشود کودکان حداقل دوبار یکی قبل از 6 ماهگی و باری دیگر قبل از 3 تا 5 سالگی، از نظر استرابیسم غربالگری شوند. انجام این کار چشم کودک را قبل از شدت یافتن انحراف چشم نجات داده و گاهی تنها با استفاده از روشهایی خانگی، میتوان استرابیسم را درمان کرد.
استفاده از عینک برای انحراف چشم
گاهی ممکن است چشم پزشک استفاده از عینک را برای انحراف چشم پیشنهاد کند. در واقع استفاده از عینک طبی به عنوان یک راه برای درمان نقص انحراف چشم مفید است. مدت زمان زیادی است که خرید و فروش عینک هم بصورت آنلاین انجام میشود. اما با توجه به اینکه عینک مقابل بیمحافظترین عضو بدن یعنی چشم قرار میگیرد، اصالت فروشگاه و کیفیت کالا از اهمیت بسیاری برخوردار است. از همین رو برای خرید عینک آفتابی، طبی، لنزهای رنگی یا طبی، فروشگاه عینک رای بن را به شما پیشنهاد میکنیم تا خیالتان از اصالت کالا راحت باشد. نکته دیگر درباره این فروشگاه این است که میتوانید عینک طبی را با نمره و فریم دلخواهتان خریداری کنید. کافی است نسخه پزشک را ارسال کرده تا در اسرع وقت عینک را به شما برسانیم.